Echt nep
08-10-2024
Foto: de radiotoren van Gleiwitz - https://nl.wikipedia.org/wiki/Radiotoren_van_GleiwitzAndrzej Jarczewski
Echt nep, thema Maand van de Geschiedenis 2024
Mijn dubbelroman over de Tweede Wereldoorlog, die nu door de redacteur wordt geredigeerd, gaat niet alleen over de ontberingen van een Nederlander, maar laat ook de andere kant zien. Hoe was het voor een Duitse jongen in die tijd?
Hieronder een stukje tekst uit mijn manuscript. Het past goed in de Maand van de Geschiedenis met dit jaar als thema ‘Echt nep’. In de oorlog was veel echt nep, daar ben ik tijdens mijn onderzoek wel achter gekomen.
‘Polen is de oorlog begonnen!’ Een buurvrouw rent de bakkerij in. Bakker Borchelt doet de radio aan als Hitler zijn rede voor de Rijksdag begint. Het is 1 september 1939, even na tien uur in de ochtend en de stem van de Führer schalt over de versgebakken broden. Ze horen dat Polen de radiotoren in Gleiwitz aangevallen heeft.
Mevrouw Borchelt komt met koffie binnen en gaat bij hen zitten. Stil luisteren ze naar Hitlers uitleg. Over de vele grensconflicten met Polen, dat Polen niet wil onderhandelen, dat Duitsland verschillende voorstellen heeft gedaan, alles heeft geprobeerd. Dat, na deze aanval op hun grondgebied, Duitsland moet reageren en niet over zich heen zal laten lopen.
Over het Gleiwitz-incident: hoe de nazi’s de oorlog begonnen
Op 31 augustus 1939 werd het radiostation in Gleiwitz, dicht bij de grens met Polen, aangevallen door een groep Duitsers, verkleed in Poolse uniformen. Ze overmeesterden de medewerkers van het radiostation en zonden een kort bericht uit in het Pools, waarin ze beweerden dat de aanval door Poolse troepen werd uitgevoerd. Om het geloofwaardiger te maken, gebruikten de nazi's een Duitse gevangene van Poolse afkomst. Ze vermoordden hem en lieten zijn lichaam achter bij het radiostation, zodat het leek alsof een Poolse soldaat bij de aanval betrokken was.
De volgende dag, op 1 september 1939, gebruikte Adolf Hitler dit incident als een excuus om Polen binnen te vallen. Hij beweerde dat Duitsland zich moest verdedigen tegen de Poolse aanvallen. Twee dagen later verklaarden Groot-Brittannië en Frankrijk de oorlog aan Duitsland. Zij hadden beloofd Polen te helpen als het zou worden aangevallen. De Tweede Wereldoorlog was een feit.
Echt nep dus. Mijn hoofdpersoon geloofde wat er verteld werd, hij had geen reden eraan te twijfelen. Echt nep is van alle tijden, maar nu met alle nieuwe technologie lijkt het erger dan ooit. Hoe weet jij nog wat waar is?